адказало, што «ты найхарошчая ў цэлым свеце». Крулева была вельмі рада, што 
няма нікога, хто бы за яё быў харошчы. Аднаго дня ў том лесе, гдзе вісела ў 
труне кралеўна, паляваў неякі кралевіч здалёка. Сабакі кралевіча, як загналіся 
за зайцамі, дак аж да той труны, гдзе вісела кралеўна. Кралевич паляцеў конно
[144]
за сабакамі. Сабакі кінулі зайца і зачалі ўядаць
[145]
на дзераво ўго?ру
[146]
, гдзе вісела труна. Кралевіч, зазлаваўшыся
[147]
на сабак за тое, што кінулі зайца, паляцеў іх біць; але як пад’ехаў, дак бляск 
у вочы яму ўдарыў. Ён глянуў угору і ўбачыў срэбную труну; ён зараз паклікаў 
людзей і казаў тую труну зняць, улажыць на воз
[148]
і вязці дадому, і там паставіць у яго пакоі — так, каб ніхто не бачыў. Людзі 
кралевіча зараз знялі труну, адвезлі дадому кралевіча і паставілі у яго пакоі.


На другі дзень і сам кралевіч прыехаў дадому, зараз прышоў да свайго пакою, 
адчыніу
[149]
труну і там убачыў вельмі харошую панну, і так у ней закахаўся
[150]
, што нікуды не выходзіў. Радзіцы
[151]
кралевіча самы не ведалі, што рабіць, што такі сын нудны
[152]
і ніяк не пущае нікога да свайго пакою. Аднаго дня ён сядзеў у сваём пакоі, а 
после ўзяў зняў верх ад труны і зачау выбіраць шпількі з галавы і ўтыкаць у 
свой сурдут
[153]
; і як выняў адну шпільку, дак панна і ажыла. Ён зачаў яё абнімаць і зачаў 
разпытвацца, што з нею было? Яна расказала кралевічу аб усем і также яго 
палюбіла. Яны сідзелі ў сваём пакоі цэлы дзень, а назаўтра пашлі да радзіцаў, 
каб іх благаславілі. Прышоўшы туды, яны расказалі аб усем, і радзіцы вельмі 
былі рады, што сын развесяліўся, і іх паблагаславілі. У нядзелю
[154]
было вяселле
[155]
, а па вяселлі паехалі да бацька кралеўны. Прыехаўшы да бацька, дачка? 
расказала аб усем: як яё мачаха хацела страціць з свету, як яна была ў 
дванаццаці кралевічаў, а после як яё знашоў кралевіч і як яны пожаніліся. 
Бацька хацеў сваю жонку расцягнуць на жалезныя бороны, але дачка? не пазволіла. 
Назаўтра быў бал, на каторым былі і тые дванаццаць кралевічаў; і я там быў, 
мёд-віно піў, па барадзе цякло, а у роце не было.





№211
[156]


В некотором царстве, в некотором государстве жил-был купец-вдовец; у него были 
сын, да дочь, да родной брат... В одно время собирается этот купец в чужие 
земли ехать, разные товары закупать, берет с собой сына, а дома оставляет 
дочку; призывает он своего брата и говорит ему: «Препоручаю тебе, любезный 
братец, весь мой дом и хозяйство и усердно прошу: присматривай построже за моей 
дочкою, учи ее грамоте, а баловать не позволяй!» После того простился купец с 
братом и с дочерью и отправился в путь. А купеческая дочь была уж на возрасте и 
такой красоты неописанной, что хоть целый свет изойди, а другой подобной не 
сыщешь! Пришла дяде нечистая дума в голову, не дает ему ни днем, ни ночью покоя,
 стал он приставать к красной девице. «Или, — говорит, — грех со мной сотвори, 
или тебе на свете не жить; и сам пропаду и тебя убью!..»
Пошла как-то девица в баню, дядя за нею — только в дверь, она хвать полный таз 
кипятку и окатила его с головы до ног. Три недели провалялся он, еле 
выздоровел; страшная ненависть грызет ему сердце, и начал он думать: как бы 
отсмеять эту насмешку? Думал-думал, взял да и написал к своему брату письмо: 
твоя-де дочь худыми делами занимается, по чужим дворам таскается, дома не 
ночует и меня не слушает. Получил купец это письмо, прочитал и сильно 
разгневался; говорит сыну: «Вот твоя сестра весь дом опозорила! Не хочу ж ее 
миловать: поезжай сию минуту назад, изруби негодницу на мелкие части и на этом 
ноже привези ее сердце. Пусть добрые люди не смеются с нашего рода-племени!»
Сын взял острый нож и поехал домой; приехал в свой родной город потихоньку, 
никому не сказываясь, и начал по сторонам разведывать: как живет такая-то 
купеческая дочь? Все в один голос хвалят ее — не нахвалятся: и тиха-то, и 
скромна, и бога знает, и добрых людей слушается. Разузнавши все, пошел он к 
своей сестрице; та обрадовалась, кинулась к нему навстречу, обнимает, целует: